… światła wolności nie uda się zgasić.
39 lat temu, w niedzielę 13 grudnia 1981 r. miliony Polaków obudziło się w innej rzeczywistości. Tego dnia o godzinie 6.00 Polskie Radio nadało wystąpienie gen. Wojciecha Jaruzelskiego, w którym informował o wprowadzeniu na terenie całego kraju stanu wojennego.
Oficjalnie stan wojenny wprowadzono z powodu pogarszającej się sytuacji gospodarczej w kraju. Wskazywano na puste półki w polskich sklepach i zagrożenie bezpieczeństwa energetycznego przed zbliżającą się zimą. Za najważniejszy argument uznano groźbę interwencji zbrojnej przez pozostałe państwa Układu Warszawskiego, jednak w dniu wprowadzenia stanu wojennego nie zanotowano żadnych ruchów wojsk radzieckich. Czym tak naprawdę był stan wojenny okazać się miało już w pierwszych dniach po jego wprowadzeniu.
W pierwszych dniach stanu wojennego internowano około 5 tys. osób. W sumie w czasie stanu wojennego liczba internowanych sięgnęła 10 tys., w więzieniach znalazła się znaczna część krajowych i regionalnych przywódców Solidarności, doradców, członków komisji zakładowych dużych fabryk, działaczy opozycji demokratycznej oraz intelektualistów związanych z Solidarnością.
W zakładach doszło do brutalnych pacyfikacji strajków, przy użyciu oddziałów ZOMO i wojska, wyposażonego w ciężki sprzęt. Szczególnie dramatyczny przebieg miały strajki w kopalniach na Górnym Śląsku, gdzie górnicy stawili czynny opór. 16 grudnia 1981 w Kopalni Węgla Kamiennego “Wujek” w trakcie kilkugodzinnych walk milicjanci użyli broni palnej. Zginęło 9 górników.
W 2002 r. Sejm IV kadencji ustanowił 13 grudnia Dniem Pamięci Ofiar Stanu Wojennego. „Naszą pamięć i wdzięczność zwracamy ku tym wszystkim, którzy ponieśli ofiary na rzecz niepodległości Polski, swobód narodowych i obywatelskich” – głosi treść przyjętej przez aklamację uchwały. W tym dniu składamy hołd „bohaterom polskiej wolności, którym zawdzięczamy odrodzenie wolnej i demokratycznej Rzeczypospolitej” – postanowili posłowie.
